Kończy się październik – w Kościele Zachodnim miesiąc szczególnie poświęcony Bogarodzicy, w którym w sposób szczególny modlimy się na różańcu. Różaniec jest jednak modlitwą uniwersalną i niezwykle głęboką, dlatego też warto zastanowić się w jaki sposób duchowość wschodnich ikon może nam pomóc w przeżywaniu tej niezwykłej ale i trudnej modlitwy. Czytaj dalej
teologia
Ikony Zbawienia
„Ikona” znaczy po prostu „obraz” lub „wizerunek”. W kontekście biblijnym słowo ikona nabiera nieco głębszego znaczenia. Z kart Starego Testamentu możemy się dowiedzieć, że człowiek jest obrazem (ikoną) Boga. Nieco dalej Pismo mówi, że nikomu nie wolno uczynić wizerunku Boga, co więcej, nie wolno nawet uczynić wizerunku człowieka, a nawet żadnej istoty żyjącej. Zatem wydaje się, że obraz Boga jest czymś zarezerwowanym tylko dla Najwyższego Artysty, którym jest Bóg. Czytaj dalej
hermeneutyka ikony – część II
Na wasze prośby publikujemy kolejną część wykładu z cyklu „Teologia Piękna”. Mamy nadzieję, że pomoże to w lepszym przyswojeniu i poprowadzi do głębszej modlitwy ikoną. Pierwszą część można znaleźć tutaj.
puste niebo?
Sąd ostateczny jest tą tajemnicą wiary, która chyba najbardziej rozpala wyobraźnię chrześcijan. Zazwyczaj kojarzy się on z czasem wielkiego ucisku i wielkiej grozy, kiedy to Pan nad panami przyjdzie po to, by dokonać pomsty nad niewiernymi. Sztuka chrześcijańska zna wiele przedstawień tego budzącego trwogę momentu. Na tych przedstawieniach oprócz pełnego chwały Chrystusa-Sędziego przedstawiony jest także los zbawionych, którzy przez aniołów prowadzeni są do nieba i los potępionych, którzy w wielkim przerażeniu prowadzeni są na miejsce kary lub są po prostu strącani w płomienie piekielne.
przy kominku
Wieczory z Mistrzami to nowa inicjatywa jędrzejowskich cystersów. Raz w miesiącu w klasztornych piwnicach będzie miało miejsce spotkanie z mistrzami teologii, którzy przyjęli zaproszenie cystersów do podzielenia się swoją wiedzą i pasją wiary. Mnisi zapraszają do udziału mieszkańców miasta oraz sympatyków archiopactwa.Zależy nam, aby zaproszeni Mistrzowie odsłonili przed nami nie tylko swoją wiedzę, ale także dali świadectwo wiary i pokazali jak dziedzina, którą się zajmują, wpływa na ich życie – mówią organizujący spotkania zakonnicy.
My również bardzo serdecznie zapraszamy czytelników „okna”, na to wydarzenie, tym bardziej, że to my poprowadzimy ostatnie spotkanie 🙂 Czytaj dalej
znak
W czasie Adwentu księga proroka Izajasza jest jedną z najchętniej czytanych w liturgii ksiąg biblijnych. Związane jest to z tym, że proroctwa Izajasza bardzo mocno odnoszą się do mającego nadejść Zbawiciela, a w Adwencie przecież głównie chodzi o oczekiwanie. Temu oczekiwaniu mają oczywiście towarzyszyć znaki prowadzące na spotkanie z Chrystusem. Czytaj dalej
poczęcie
Kontemplacja ikon wprowadza człowieka w samo centrum żywego nurtu tradycji. Kiedy czytamy ikonę, to nie tylko odczytujemy objawione słowo Boga, nie tylko poznajemy treść, którą Bóg odsłonił przed człowiekiem, nie tylko odkrywamy jego ustalone i ściśle określone znaczenie, ale zanurzamy się w samym słowie, zostajemy zatopieni w żywym tchnieniu Ducha, który prowadzi nas ku Bogu. Dlatego też każda ikona, jak i każde słowo Boga jest czymś żywym, otwartym, czymś co możemy odkrywać nieustannie, czym możemy się delektować coraz bardziej zatapiając się w nowych strumieniach ożywczego tchnienia Ducha.
Wcześniej pisaliśmy o tym, w jaki sposób tradycja odkrywała słowo, które w pewnym momencie zostało skodyfikowane w kanonie, dając początek nowej ikonie. Ikona natomiast, nawet jeśli jej kanon jest ustalony, nigdy nie pozwala się zamknąć i zniewolić. Duch, który stał u progu jej powstania nadal pozostaje żywym Duchem i nadal odkrywa coraz to głębsze sensy i znaczenia. Czytaj dalej
Piękno zbawi świat?
Czy piękno może zbawić świat?
Czy ma ono w ogóle jakieś znaczenie? Czy jest ono równie ważne jak dobro i prawda? A może jest ważniejsze? I w ogóle czym jest piękno? Może w rzeczywistości Piękno jest bliższe Bogu niż Prawda lub Dobro? Przecież już samo Pismo święte mówi o pięknie więcej niż nam się wydaje, i to od swoich pierwszych stron, na których przedstawia Boga jako Artystę tworzącego świat i jako rzeźbiarza formującego z gliny swoje największe arcydzieło – człowieka. Czytaj dalej
Święta Rodzina odczytana inaczej
Patrz na ikonę. Czytaj Pismo. Kontempluj Słowo.
Dzisiejsza lektura ikony będzie nieco inna. Po pierwsze będzie to lektura „w kontekście”, a raczej w kalejdoskopie zmieniających się kontekstów bliższych ikonie i bliższych człowiekowi. Umieszczenie dzieła sztuki w jakiejś nietypowej przestrzeni pozwala na wydobycie z niego zupełnie niedostrzeganego dotąd potencjału. Inaczej przemawiają obrazy prezentowane w muzeum, a inaczej wybrzmiewa wystawa zorganizowana w starej, opuszczonej fabryce. Nasze konteksty ikony, która z natury jest pełna światła, również będą naznaczone nie mniejszym mrokiem niż opuszczona fabryka.
Po drugie, dzisiejsza lektura nie będzie odczytywaniem słowo po słowie, litera po literze, znak po znaku. Dzisiaj nie będziemy się wpatrywać w szczegóły, a raczej będzie nas interesowała ikona Świętej Rodziny w swojej ogólności. Być może takie odczytanie jest szczególnie stosowne, bo dzisiejsza lektura tak naprawdę jest szczególnie skierowana do tych, których wzrok jest mocno dotknięty ślepotą…
Więc zacznijmy.
Bogarodzica Ostrobramska – nauka czytania
Problemy z czytelnością ikon często wynikają z nieznajomości tradycji. Ikony bowiem są wyrazem wiary przekazywanej przez pokolenia chrześcijan. Ta sama wiara, która rodzi się z wewnętrznego obrazu (oświecenia) i kształtuje obraz zewnętrzny (ikonę), jest czymś żywym i powinna być dalej przekazywana na sposób tradycji.
Problem z czytelnością ikony jest czymś analogicznym w stosunku do problemu z czytelnością dogmatów. Jeśli zanika katecheza wyjaśniająca prawdy wiary, stają się one czymś abstrakcyjnym. Podobnie, jeśli zanika praktyka modlitwy, wyczucie liturgiczne, konfrontowanie życia z wiarą, zanika również rozumienie ikony. Czytaj dalej
okno 